Các cô chú cho cháu hỏi Trạng nguyên Lê Ích Mộc xuất thân từ đâu ạ?

Nguyen Thi Trang
Nguyen Thi Trang
Trả lời 14 năm trước
Trạng nguyên Lê Ích Mộc là vị trạng nguyên đầu tiên ở thành phố Cảng Hải Phòng. Từ thửơ nhỏ, Lê Ích Mộc đã lộ rõ thiên bẩm thông minh, nhân từ. Hàng ngày, sau những buổi phụ giúp cha mẹ, Lê Ích Mộc thường tới chùa Thanh Lãng giúp đỡ các tăng sư để nghe lỏm học nhờ văn sách. Nhà nghèo không có tiền mua giấy bút, Lê Ích Mộc thường lấy cát để lên mâm xoa phẳng, dùng ngón tay viết chữ lên đó ghi nhớ rồi xoá đi. Đó là cách học nhập tâm giúp người ta nhớ lâu, hiểu kỹ. Tài học của ông đã được sách Đại Việt đỉnh nguyên Phật Lục chép: “ Tam đông túc học chí kim cương”, nghĩa là sau 3 năm tự học đã thông hiểu giáo pháp của kinh Kim Cương. Kinh Kim Cương là một trong những bộ kinh sách lớn nhất của tinh thần Phật giáo đại thừa. Lê Ích Mộc có một bộ óc mẫm tiệp nhớ lâu, hiểu rộng. Trong thời gian tu ở chùa làng, ông đã rất gần gũi với bà con, hướng dẫn cách làm ăn, khuyến đạo lo đời, nhờ vậy nên ngôi chùa Thanhlãng đã trở thành một sơn môn danh tiếng. Ông bước vào cuộc đời làm quan trong giai đoạn thịnh trị của triều Lê Sơ không còn nữa. Sau thời Lê Hiến Tông ngắn ngủi nối tiếp thời Lê Thánh Tông huy hoàng là đến các vua chúa cháu chắt nhà Lê từ Uy Mục, Tương Dực trở đi, biến ngai vàng thành cỗ xe hưởng lạc, lao vào con đường xa hoa, vô độ. Trạng nguyên Lê Ích Mộc còn nặng lòng từ bi hỷ xả, vô ngã vị tha nên đã cáo quan về quê ẩn dật, lấy dạy học làm vui, dùng mõ chùa để tĩnh tâm, mang hiểu biết cua mình hưng đạo giúp đời. Có thuyết nói rằng khi nhà Mạc đăng quang, Mạc Đăng Dung nghe lời tâu của người bạn đồng khoa với Lê Ích Mộc là Thám hoa Lê Văn Thái đã mời ông ra làm quan, tới chức Tả thị Lang bộ Lễ. Dù chức trọng, quyền cao, ông vẫn cảm thấy bất lực, lại một lần nữa rũ áo từ quan trở về với quê hương đồng nội.