Cách chọn đồ chơi cho bé theo từng lứa tuổi ?
Các chuyên gia tâm lý cho rằng, khi chọn món quà quan trọng nhất là phải phù hợp với lứa tuổi và hiểu sở trường của chúng thì các phụ huynh có thể thoải mái lựa chọn trên thị trường đồ chơi phong phú như hiện nay. Để giúp trẻ hiểu được giá trị của đồ chơi và biết cách giữ gìn chúng, sự động viên đúng lúc của cha mẹ cũng là cách thức giúp trẻ thêm yêu thích trò chơi và sáng tạo hơn, qua đó trẻ sẽ học hỏi và phát triển tốt hơn.
1. Đối với trẻ dưới 2 tuổi
Các nhà tâm lý cho biết, trẻ thích nhìn mặt và nhận biết cảm xúc của con người, nên những món đồ chơi với những con mắt ngộ nghĩnh, hay những màu sắc rực rỡ đều thu hút sự chú ý của trẻ em ở lứa tuổi này. Những loại đồ chơi như các loại xe, các loại hoa quả, các loại thú nhồi bông, búp bê ….có tác dụng giúp trẻ làm quen với những đồ vật, những nhân vật quen thuộc xung quanh cuộc sống của trẻ, giúp trẻ hiểu được tác dụng, ý nghĩa và có sự liên hệ đồ vật ấy trong cuộc sống của trẻ. Đồ chơi cho lứa tuổi này không nên lớn quá, kích thước nên vào khoảng 20 -30 cm để dễ dàng cầm trong tay.
Đồ chơi gỗ là một lựa chọn mới của các bậc cha mẹ trong vài năm gần đây, với sản phẩm được quảng cáo là sử dụng sơn an toàn với trẻ. Loại đồ chơi này có nhiều chủng loại, từ loại xếp hình, domino, nhận biết chữ, số và con vật phù hợp với trẻ dưới 3 tuổi đến lắp ghép, mô hình, đánh vần cho những trẻ lớn hơn.
Ưu điểm của loại đồ chơi này là màu sắc bắt mắt, giá phù hợp, từ vài chục nghìn đồng đến 200.000 đồng là đã có thể mua được sản phẩm ưng ý. Bên cạnh đó, nhà sản xuất loại đồ chơi này ngày càng chú trọng vào tính trí tuệ của sản phẩm nhằm thu hút khách hàng, với lời quảng cáo đồ chơi gỗ thông minh hay đồ chơi gỗ IQ.
2. Đối với trẻ từ 3 – 6 tuổi
Đối với lứa tuổi này, thông qua đồ chơi, bé sẽ biết thêm nhiều điều về cuộc sống xung quanh, kích thích trí tưởng tượng của bé như: ngôi nhà có hình dạng như thế nào, sắp xếp ra sao cho hợp logic, phối cảnh xung quanh, hay búp bê, đồ hàng và gấu bông vẫn là những lựa chọn quen thuộc.
Một số vật liệu như đất nặn, giấy, ống nhựa….giúp trẻ nhận thức và nắm chắc được các tính chất như cứng, mềm, lạnh, vuông, nặng, nhẹ… hoặc những thao tác xoay, nặn... Và những đồ chơi lắp ghép có sẵn như các hình ghép bằng giấy, các khối hình ….giúp trẻ biết lắp ráp, xây dựng các mô hình. Các bộ đồ chơi bác sĩ, vật liệu để bé tự xây nhà, đất sét nhào nặn giúp bé thỏa sức sáng tạo các ý tưởng... cũng khá rất cho trẻ.
Đối với trẻ từ 7 trở lên
Với độ tuổi này khi tặng quà, bạn nên tính đến sự quan tâm và niềm ham mê của trẻ. Đặc điểm quan trọng của lứa tuổi này là mỗi trẻ cần tìm cho mình một vị trí trong nhóm các bạn đồng lứa, do đó chúng mong chờ có những đồ chơi giống như của bạn bè. Các món đồ chơi, đối với bé chính là những người bạn thân thiết, hàng ngày bé bầu bạn, vui đùa cùng. Với các bé gái đó là cô búp bê xinh đẹp với ngôi nhà búp bê, bộ đồ chơi nấu ăn, hay chú thú bông nào đó thật là xinh xắn đáng yêu.
Với lứa tuổi này, trẻ thường thích những đồ chơi lắp ráp từ các chi tiết rất nhỏ, trẻ bắt đầu thời kì của nhà kiến thiết. Các bé trai mơ ước về những chiếc xe có bộ phận tự điều khiển, vì hiểu rằng các cơ cấu tuân theo ý chí của con người. đồ chơi cho trẻ, loại chạy bằng pin, ôtô xạc điện, ôtô kiểu nhà binh hay xe thể thao, giá dao động từ vài chục nghìn đồng cho một chiếc xe mô hình vặn dây cót cho đến vài trăm nghìn đồng cho một chiếc xe xạc điện, hay xe trượt Scooter... hay mô hình lắp ráp gỗ 3D đa dạng và phong phú, mỗi bộ gồm nhiều miếng gỗ, khắc sẵn từng chi tiết. Nhiệm vụ của người chơi là tháo từng chi tiết và lắp ghép lạo thành mô hình (có hướng dẫn), như thuyền rồng, lâu đài cổ tích, tháp Effrent…
Nhiều trẻ thích đọc truyện hoạt hình, hay truyện cổ tích… rất nhiều cuốn truyện mang ý nghĩa giáo dục cao cần thiết để bồi dưỡng tâm hồn trẻ nhỏ, như: truyện Những tâm hồn cao thượng, Túp lều bác Tôm, Tô tô chan cô bé bên cửa sổ… để qua đó trẻ sẽ có tâm hồn trong sáng, biết yêu thương… Hoặc bạn có thể lựa chọn những cuốn sách phát triển tư duy, rèn luyện kỹ năng cho bé, bộ sách học tiếng Anh bằng hình ảnh, hay Kim Từ Điển…
Quà tặng cho trẻ ngày Tết thiếu nhi không khó, với chi phí vừa phải bạn sẽ chọn được những món quà phù hợp cho con em mình, vừa ý nghĩa, lại tiết kiệm... Nhất là khi hiểu được tâm lý con trẻ, thì những món đồ chơi ngộ nghĩnh đáng yêu, phù hợp với giới tính, tính cách, độ tuổi của trẻ sẽ là món đồ chơi đẹp nhất với trẻ, khi gắn kỷ niệm tuổi thơ trong từng thời điểm.
Chọn đồ chơi phù hợp với độ tuổi của trẻ
- Với trẻ từ 1-3 tuổi: Chọn đồ chơi đơn giản, dễ cầm, nhiều màu sắc như xúc xắc, các loại thú nhồi bông, các loại sách, truyện bằng vải để trẻ làm quen, các đồ chơi phát nhạc… Không chọn mua đồ chơi quá to, hay quá nhỏ dễ khiến trẻ nuốt vào người, hay những đồ chơi nhiều góc nhọn có thể gây nguy hiểm khi trẻ ngã vào
- Trẻ trên 3 tuổi: Chọn các loại đồ chơi kích thích sự sáng tạo và tập trung của trẻ như lego (xếp hình), rubic, các đồ chơi vận động như bong, ô tô điều khiển, đồ chơi nội trợ…
Không mua đồ chơi quá tầm tư duy của bé
Bạn vui khi con mình thông minh, và muốn cho trẻ chơi những đồ chơi đòi hỏi nhiều tư duy hơn, điều này có thể gây áp lực lên trẻ. Do đó hãy để trẻ được chơi với nhịp phát triển tự nhiên theo đúng lứa tuổi của mình. Đồ chơi lý tưởng là phải kích thích trí tò mò, khả năng điều khiển nhưng không làm trẻ bị hẫng do quá khó hay quá lạ
Hành động chơi cũng quan trọng như đồ chơi
Nên chọn các đồ chơi có thể kích thích nhiều giác quan của trẻ, các đồ chơi trẻ bắt chước hành động của người lớn như xây nhà ( xếp hình), nấu ăn (bộ đồ nấu ăn), làm vườn: cuốc, xẻng, xô…
Trẻ càng lớn càng thích đồ chơi phức tạp
Với trẻ dưới 1 tuổi, mối quan tâm chủ yếu là các đồ chơi âm thanh và màu sắc, nhưng lớn lên trẻ sẽ thích đồ chơi có nhiều chức năng như: Chiếc xe có nhiều bộ phận có thể tháo rời và lắp rắp được thành nhiều hình khác nhau… để trẻ tự mày mò và rút kinh nghiệm. Bạn đừng ngạc nhiên khi vừa mới mua cho bé chiếc ô tô ngày hôm trước thì hôm sau chúng đã bị tháo tung bành. Trẻ thích như thế, và đó cũng là một cách trẻ chơi. Qua những sai sót, trẻ sẽ học được cách suy nghĩ và cảm thấy vui thích
Đừng lo nếu con trai bạn thích chơi nấu ăn
Thường thì bé gái sẽ bắt chước các hành động của mẹ như nấu ăn, trang điểm, soi gương, còn bé trai bắt chước bố như chơi xe, xây nhà…Thê nhưng bố mẹ cũng đừng lo lắng nếu thấy các bé gái chơi ô tô và các bé trai chơi đồ hàng, nấu ăn, trang điểm vì trẻ từ 4-5 tuổi mới thể hiện rõ giới tính và sở thích của chúng mới khác nhau
Tôn trọng sở thích của trẻ một cách có điều chỉnh
Mỗi trẻ đều có những sở thích về đồ chơi riêng, bạn biết điều này và nên tôn trọng trẻ, mua những đồ chơi trẻ thích. Tuy nhiên bố mẹ cũng cần biết điều chỉnh, giáo dục cho trẻ bằng cách thêm vào những đồ chơi do chính bạn chọn và gợi ý cho trẻ thấy lý do bạn chọn chúng. Chắc chắn trẻ sẽ ngạc nhiên và thích thú
Hy vọng với 6 tiêu chí khi chọn đồ chơi cho bé trên đây sẽ giúp bố mẹ có cách nhìn nhận kĩ càng và thông minh hơn trong việc mua đồ chơi cho trẻ, để không những tạo ra không gian vui chơi, thư giãn cho bé mà còn là công cụ giáo dục trẻ hữu hiệu và sáng tạo
Đồ chơi cho bé không chỉ cần kích thích trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của trẻ mà còn phải phù hợp với tính cách, sở thích của từng lứa tuổi.
Dưới đây là những gợi ý giúp các bậc phụ huynh lựa chọn đồ chơi tốt nhất cho con mình:
Nguyên tắc chung khi chọn đồ chơi cho bé
- Đồ chơi phải đảm bảo vệ sinh, cấu tạo chắc chắn, an toàn, dễ rửa sạch.
- Nguyên liệu dùng làm đồ chơi không độc hại, hình dạng không góc cạnh.
- Đồ chơi không được phát ra âm thanh quá lớn sẽ ảnh hưởng đến thính giác của bé.
- Đồ chơi treo trước mặt bé (đối với trẻ dưới 3 tháng tuổi) phải thường xuyên thay đổi vị trí, tránh để bé nhìn quá lâu vào một điểm hoặc một hướng.
- Đồ chơi phải có tính thẩm mỹ, hình dạng sinh động, có thể tạo hứng thú say mê và phát triển trí tưởng tượng cho bé.
Lựa chọn đồ chơi theo lứa tuổi
- Bé dưới 4 tháng tuổi: Bạn nên mua cho bé những đồ chơi có tác dụng phát triển thị giác, thính giác và các động tác của cơ bàn tay. Đó là những đồ chơi to, màu sắc sặc sỡ, có âm thanh phát ra.
- Bé 5-10 tháng tuổi: Lúc này bé đã có thể giơ tay lên để cầm nắm nên bạn có thể chọn cho bé những đồ chơi dễ cầm, phát quang, phát ra âm thanh và dễ lay động được.
- Bé 11-18 tháng: Bé đã biết đi, bạn nên mua cho con những đồ chơi phát ra âm thanh và có thể chuyển động được như xe tập đi, xe đẩy, xe kéo giành cho trẻ nhỏ… để giúp bé có hứng thú rèn luyện kỹ năng đi..
- Bé 18 tháng-3 tuổi: Thể lực và trí tuệ của bé đã phát triển hơn. Bé thích bắt chước và tập làm theo những động tác của người lớn. Tư duy của bé mang tính trực quan hình tượng. Vì thế, bạn nên mua cho trẻ những đồ chơi có tính chất mô phỏng lại cuộc sống xã hội như: đồ chơi nấu ăn, đồ chơi bác sĩ…
- Bé 4-5 tuổi: Bé đã lớn và không còn hứng thú với những đồ chơi có chi tiết đơn giản mà thích những thứ có khả năng cử động, chẳng hạn như: búp bê phải cử động được chân tay, mắt hay thay được quần áo...
- Bé 5-6 tuổi: Bạn nên chọn mua những đồ chơi phát huy trí thông minh của bé như: đất sét, đồ chơi xếp hình, tranh động vật, trò chơi điện tử…
Lựa chọn đồ chơi theo tính cách của bé
- Đối với những bé quá hiếu động: Nên chọn những đồ chơi ở trạng thái tĩnh để sửa thói quen quá hiếu động của bé. Những trò chơi như xếp hình, đất nặn… định hướng sự chú ý của bé vào tay và não để tháo, lắp ghép hình, dần dần sẽ khắc phục được thói quen hiếu động của trẻ.
- Đối với những bé có tính nhút nhát, trầm ngâm: Nên chọn loại đồ chơi ở trạng thái động, ví dụ như: ôtô, máy bay, xe tăng… hoặc các loại đồ chơi cần phải chơi cùng bạn để giúp bé dần hoạt bát và nhanh nhẹn hơn.
- Đối với những bé hấp tấp, vội vàng: Hãy lựa chọn những đồ chơi mang tính chế tác để sửa tính khí nóng vội cho bé. Một số đồ chơi tự tạo bằng giấy, gỗ, vải để bé tự tay làm sẽ luyện cho trẻ tính kiên nhẫn, tỉ mỉ, không nóng vội.