Người bệnh thấp khớp nên ăn gì?
6 nhóm thực phẩm dưới đây được xem là đầu bảng với bệnh nhân thấp khớp.
Sau nhiều nghiên cứu, nhóm chuyên gia dinh dưỡng ở ĐH Pittsburgh (Mỹ) đã phát hiện thấy, thực phẩm không thể chữa khỏi bệnh thấp khớp nhưng nó lại có tác dụng giảm đau và giúp con người dễ chịu, trong đó 6 nhóm thực phẩm dưới đây được xem là đầu bảng.
1. Cá béo
Cá béo hoặc bất kỳ loại thực phẩm nào giàu axít béo Omega-3 như cá hồi, cá mòi, cá trích, đậu nành, hạt lanh, dầu thực vật, dầu bí ngô đều tốt cho người bệnh thấp khớp. Sở dĩ mỡ Omega-3 tốt là do nó làm giảm quá trình sản xuất các loại hoá chất gây viêm nhiễm, xưng khuỷu khớp, ức chế các loại enzymnes làm tăng bệnh. Ngoài ra, cá béo còn chứa nhiều Vitamin D, làm giảm tấy đỏ và giúp người bệnh dễ chịu hơn.
Theo nghiên cứu mang tên WHS thực hiện ở 30.000 phụ nữ trong 11 năm phát hiện thấy, những người dùng 200 đơn vị quốc tế (IU) tức khoảng 3 aoxơ cá mòi/ngày giảm được 33% khả năng phát triển bệnh viêm khớp dạng thấp so với nhóm không ăn cá này. Ngoài ra, có thể uống hai cốc sữa có hàm lượng chất béo thấp cũng có thể cung cấp 200 IU/ngày nếu không ăn cá béo. Nên tắm nắng mỗi ngày 10-15 phút cũng có tác dụng tích cực.
2. Dầu ôliu
Dầu ôliu giàu hợp chất Oleocanthal ngăn chặn các enzyme tham gia vào quá trình gây viêm nhiễm. Theo nghiên cứu do Trung tâm Hoá sinh Philadelphia, Mỹ thực hiện, trung bình cứ 3 thìa cà phê dầu ôliu có tác dụng tương tự 1 liều thuốc Ibuprofen. Như vậy, tuy lượng dùng rất nhỏ nhưng giá trị lại rất lớn, ngoài ra 1 thìa cà phê dầu ôliu còn có chứa tới 119 calo. Có thể ăn bằng cách cho vào xa lát, bơ, bánh mì..., mỗi ngày ăn 1 thìa cà phê.
3. Ớt ngọt, quả chua và trái cây giàu Vitamin C
Vitamin C có tác dụng bảo vệ callagen, một thành phần chính của sụn, nếu thiếu thành phần này sụn sẽ yếu và rủi ro gia tăng bệnh rất cao. Theo một nghiên cứu của các nhà khoa học Canada được thực hiện ở 1.317 đàn ông dùng 1.500mg Vitamin C/ngày bằng ăn uống đã giảm được tới 45% rủi ro mắc bệnh gút (một dạng của bệnh thấp khớp) so với nhóm dùng 250mg/ngày.
Trường hợp mắc bệnh viêm xương khớp (Osteoarthritis) thì không nên lạm dụng Vitamin C liều cao (từ 1.500-2.500mg/ngày) kéo dài từ 8 tháng trở lên. Để mang lại lợi ích cao nhất nên dùng từ 200-500mg/ngày. Nên tăng cường thực phẩm giàu Vitamin C (tốt hơn là dùng thuốc bổ), các loại rau như bông cải, xúp lơ có chứa hợp chất indole 3-carbinol còn có tác dụng hạn chế rủi ro mắc bệnh ung thư đặc biệt là ung thư vú ở phụ nữ.
4. Hành tỏi
Kể cả hành ta, hành tây, tỏi ..., đều tốt cho người thấp khớp bởi giàu quercetin, chất chống ôxi hoá rất tiềm ẩn, có tác dụng ức chế các hoá chất gây viêm nhiễm, giống như tác dụng của thuốc aspirin và Ibuprofen. Ngoài hành tỏi, có thể ăn các loại thực phẩm khác như cải xoăn, cà chua, đào, táo... cũng rất giàu hàm lượng quercetin có lợi cho người mắc bệnh khớp. Mỗi ngày nên ăn khoảng nửa bát thực phẩm giàu quercetin sẽ mang lại lợi ích tích cực nhất.
5. Quả anh đào đỏ (Tart Charries)
Theo một nghiên cứu mới đây do các chuyên gia ĐH Michigan, Mỹ thực hiện trên động vật thì các chế phẩm từ quả anh đào (ở Việt Nam còn ít phổ biến, chủ yếu là nhập ngoại) có tác dụng giảm được tới 50% khả năng gây viêm nhiễm, còn ở người là 56%, nhất là nhóm mắc bệnh viêm xương khớp sau khi dùng viên nhộng được chiết xuất từ loại quả này trong thời gian 8 tuần.
Lợi thế chính có trong quả anh đào đỏ là anthocyanins, chất tạo màu làm cho quả có màu khác với các loại quả khác. Nói cách khác đây là chất chống ôxi hoá tốt cho cơ thể. Mỗi ngày nên ăn 1/2 bát anh đào ở dạng tươi, lạnh đông, sấy khô hoặc đóng hộp, hoặc 8 aoxơ (240 gam) nước ép từ loại quả này.
6. Chè xanh
Theo rất nhiều nghiên cứu thì chè xanh giàu chất chống ôxi hoá có tác dụng giảm đau cho bệnh thấp khớp, đặc biệt là hợp chất có tên là epigallo catechin - 3 gallate (EGCG) có tác dụng hạn chế đau xương nên giúp cho người bệnh dễ chịu. Mỗi ngày nên uống 3-4 cốc nước chè xanh, nên hạn chế đồ uống giàu caffein. Chè xanh là sản phẩm có sẵn, rẻ tiền, giàu Vitamin, dưỡng chất và nhiều lợi ích khác cho con người và cho người mắc bệnh thấp khớp nói riêng.
Ngoài 6 nhóm thực phẩm nên dùng nói trên, những người mắc bệnh thấp khớp nên hạn chế 3 nhóm thực phẩm không có lợi. Một, thực phẩm từ động vật có vỏ, thịt đỏ, nhất là những người mắc bệnh gout vì nó làm tăng axít uric máu, gây đau. Hai, các loại dầu hướng dương, dầu ngô và dầu đậu nành bởi giàu axít Omega-6, làm tăng viêm nhiễm. Ba là thực phẩm giàu đường, thủ phạm gây viêm nhiễm rất mạnh. Chưa hết, đường còn gây nhiều hiểm hoạ khác như tăng cân do giàu calo, làm tăng trọng lượng đè lên các khuỷu khớp, gây đau và gây biến dạng sụn.
1. Nên
Nghiên cứu năm 1950 đã phát hiện ra tác dụng tích cực của dầu cá với những người bị chứng viêm khớp.
Các nhà nghiên cứu khuyên đặc biệt với những người bịbệnh viêm khớpnên tăng cường bổ sung axit béo omega-3 trong bữa ăn hàng ngày bằng việc ăn nhiều các loại cá nước lạnh như: cá thu, cá trích, cá ngừ, cá hồi, cá đối…
Nghiên cứu ở trường ĐH Manchester cũng phát hiện ra rằng những người trong cơ thể có mức độ beta-cryptoxanthin cao thì ít bị đau khớp hơn. Chất beta-cryptoxanthin có nhiều trong các loại rau và hoa quả màu vàng cam với khả năng cải thiện độ chắc khoẻ của xương, làm đẹp da và tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Các loại rau củ quả có chứa nhiều beta – cryptoxanthin như: bí ngô, đu đủ, tảo bẹ, quả hồng…
2. Không nên
Các loại rau quả làm cho những người mắc chứng viêm khớp bị đau khớp trầm trọng hơn như: khoai tây trắng, cà chua, ớt chuông, chanh, nho, ngô, lúa mỳ, sữa, cà phê trứng, đường và phó mát.
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm – Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng trả lời câu hỏi của bạn như sau:
Bệnh thấp khớp không có thực phẩm nào đặc trưng.
Tuy nhiên, những thực phẩm giàu canxi cũng rất tốt cho bệnh này. Ví dụ như sữa và các chế phẩm từ sữa, ngoài ra nên uống cao ngựa.
Đây là một loại cao trị thấp khớp tốt.
Dùng thuốc giảm đau: Hiện nay trên thị trường có bày bán rất nhiều loại thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen hay acetaminophen, đều có tác dụng giảm đau nhanh chóng. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ hay dược sĩ trước khi muốn sử dụng loại thuốc nào. Ngoài ra, bạn nên nhớ rằng thuốc là con dao hai lưỡi, bởi vậy sẽ không có lợi cho bạn nếu quá lạm dụng thuốc giảm đau.
Sử dụng biện pháp châm cứu: Nhiều kết quả nghiên cứu đã cho thấy: châm cứu có tác dụng đặc biệt đối với những bệnh nhân mắc chứng đau xương khớp mà nhất là chứng viêm khớp mãn tính. Cho nên, bạn không nhất thiết phải quá phụ thuộc vào thuốc hay phải “miễn cưỡng” chấp nhận những ca phẫu thuật để hy vọng cải thiện tình trạng sức khoẻ mà có thể áp dụng liệu pháp châm cứu, đơn giản, ít tốn kém mà đem lại hiệu quả cao trong việc điều trị.
Luyện tập: Luyện tập được xem như một liều thuốc quý, rất có ích đối với sức khỏe con người và đặc biệt cực kỳ công hiệu trong việc giảm đau nhức. Có rất nhiều hình thức luyện tập mà bạn có thể lựa chọn phù hợp theo độ tuổi, sức lực và sở thích, ví như những môn thể thao bơi lội, aerobic hay chỉ đơn giản là hình thức đi bộ.
Cách phòng bệnh đau khớp
- Thường xuyên vận động: Việc luyện tập không chỉ tốt cho hệ tim mạch mà còn tốt cho hệ xương, cơ và khớp.
- Căng duỗi: Căng duỗi sẽ giúp cơ bắp được tăng cường và củng cố các khớp. Lưu ý là phải khởi động kỹ các khớp trước khi thực hiện bài tập căng duỗi nếu không sẽ có thể dẫn tới kết quả ngược.
- Ăn uống hợp lý: Xương của bạn cần một lượng lớn dinh dưỡng để khỏe mạnh. Vì thế các thực phẩm giàu vitamin Cvà E, canxi sẽ hỗ trợ cho hệ khớp trong cơ thể không bị sớm suy thoái.
- Uống đủ nước: Nước chiếm 70% thành phần của sụn và duy trì sự trơn tru giữa 2 đầu xương.