Các nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy cấp ở người cao tuổi như nào?

Tiêu chảy cấp là hiện tượng bệnh lý với triệu chứng đi ngoài phân lỏng, từ 3 lần/ngày trở lên (đi ngoài với một lượng phân lớn và nhiều nước). Tiêu chảy do nhiễm khuẩn chủ yếu là do vi khuẩn và độc tố của chúng. Đối với cơ thể người cao tuổi, chức năng hệ tiêu hóa ngày một suy giảm, họ cảm thấy nhai nuốt cũng khó hơn, các dịch tiêu hóa tiết ra chậm và ít hơn so với khi còn trẻ. Bên cạnh đó nhiều người còn mắc các bệnh mạn tính ở đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày - tá tràng, do vậy thức ăn cần được nấu chín kỹ và mềm. Chỉ cần một điều kiện thuận lợi nhỏ cũng có thể khiến họ bị vi khuẩn xâm nhập vào đường tiêu hóa và gây ra tiêu chảy cấp. Các nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy cấp thường gặp ở người cao tuổi là: Nhiễm khuẩn nhiễm độc từ thức ăn: Nhiễm khuẩn nhiễm độc thức ăn có thể chia làm 2 loại: Ăn phải thức ăn chứa vi khuẩn có khả năng đột nhập vào niêm mạc ruột và gây bệnh như Salmonella (S. typhi murium và S. enteritidis) là bệnh thường gặp nhất. Trong vòng từ 12 – 36 giờ sau khi ăn, người bệnh thấy có dấu hiệu sốt đột ngột, đau bụng thượng vị hoặc quanh rốn, không mót rặn, tiêu chảy nhiều lần, phân thối, nhiều nước. Phân đôi khi có nhầy, máu, gần giống với phân do hội chứng lỵ. Trường hợp nặng có rối loạn điện giải do mất nước (môi khô, mắt trũng, khát nước). Nếu không chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong do trụy mạch. Ăn phải thức ăn có chứa độc tố của vi khuẩn đã hình thành sẵn trong thức ăn và chính độc tố này gây bệnh (độc tố của tụ cầu vàng, Clostridium botulinum và Vibrio parahaemolyticus). Biểu hiện tiêu chảy nhiều lần trong ngày, đau bụng, không sốt, buồn nôn và nôn. Nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và tử vong. Hội chứng lỵ: Lỵ trực khuẩn do vi khuẩn Shigella gây ra, các triệu chứng của bệnh là sốt, đau bụng quặn, mót rặn, đi ngoài lờ máu cá hay như nước rửa thịt. Những trường hợp này cần điều trị sớm bằng các kháng sinh đặc hiệu nhưng cần chú ý đến hiện tượng kháng kháng sinh của vi khuẩn. Hội chứng này còn do các chủng của Escherichia Coli (E. Coli), có 3 chủng có thể gây tiêu chảy xâm nhập với hội chứng lỵ: đau quặn, mót rặn và phân lỏng máu mũi. Gồm có E. Coli gây bệnh lý ruột; E. Coli độc tố xâm nhập ruột; E.Coli độc tố gây chảy máu ruột. Một nguyên nhân nữa dẫn đến hội chứng lỵ ở người cao tuổi còn do vi khuẩn Yesinia enterocolica, nguồn bệnh là nước, thức ăn bị ô nhiễm như sữa, rau, thịt gây viêm dạ dày, ruột hoặc viêm hạch mạc treo. Khi bị nhiễm khuẩn người bệnh đau bụng dữ dội, tiêu chảy, sốt và phân có máu. Tiêu chảy do tả: đây là bệnh do vi khuẩn Vibrio cholerae gây nên. Biểu hiện lâm sàng đi ngoài nhiều lần/ngày, phân lờ lờ như nước vo gạo, không đau bụng, không sốt. Chính vì biểu hiện bệnh này mà người già hay chủ quan, để bệnh nặng dần lên, có thể gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng. Sự nguy hiểm nữa là bệnh có thể gây thành dịch, đối tượng cảm nhiễm là tất cả mọi người, trong đó trẻ em và người già dễ mắc nhất.

Đối với cơ thể người cao tuổi, chức năng hệ tiêu hóa ngày một suy giảm, họ cảm thấy nhai nuốt cũng khó hơn, các dịch tiêu hóa tiết ra chậm và ít hơn so với khi còn trẻ. Bên cạnh đó nhiều người còn mắc các bệnh mạn tính ở đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày - tá tràng, do vậy thức ăn cần được nấu chín kỹ và mềm. Chỉ cần một điều kiện thuận lợi nhỏ cũng có thể khiến họ bị vi khuẩn xâm nhập vào đường tiêu hóa và gây ra tiêu chảy cấp. Các nguyên nhân dẫn đến tiêu chảy cấp thường gặp ở người cao tuổi là: Nhóm 1: không có tổn thương tại ruột hay gặp là hội chứng ruột kích thích (Irritable bowel syndrome - IBS). Nếu chỉ bị hội chứng ruột kích thích. Trong bệnh này người bệnh đại tiện có thể phân lỏng, không có máu, có thể có nhày, đau bụng, có cảm giác chưa đại tiện hết phân sau khi đi ngoài, nói chung cân nặng của người bệnh ít bị ảnh hưởng và khi xét nghiệm phân cũng như nội soi đại tràng thấy hoàn toàn bình thường. Nhóm 2: do thương tổn thực sự như viêm đại tràng do amip và ký sinh trùng, viêm loét đại tràng chảy máu, bệnh Crohn... Viêm đại tràng mạn là bệnh rất hay gặp ở nước ta. Bệnh xuất hiện sau nhiễm khuẩn, nhiễm ký sinh trùng ở ruột. Bệnh diễn biến mạn tính, có từng đợt tiến triển. Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân dẫn tới viêm đại tràng mạn, bao gồm: - Nhiễm khuẩn: các loại vi khuẩn gây hội chứng lỵ như shigella, samonella... - Nhiễm nguyên sinh động vật: amip, lamblia - Nhiễm ký sinh trùng: các loại giun sống ký sinh ở đại tràng như giun đũa, giun kim, giun tóc và các loại sán ruột. - Chế độ ăn uống: ăn uống không điều độ kéo dài hoặc các thức ăn gây kích thích, tổn thương niêm mạc ruột. - Táo bón kéo dài - Viêm đại tràng thứ phát sau các bệnh khác của hệ tiêu hóa. [gallery]/8/qth1254801408.jpg[/gallery]