Công Dụng Của Dược Liệu Ma Hoàng

Công dụng của dược liệu ma hoàng

Là vị thuốc có nhiều lợi ích cho sức khỏe, ma hoàng là thân được phơi khô của cây Thảo Ma Hoàng, Mộc Tặc Ma Hoàng và Trung Ma Hoàng. Dược liệu được sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền, vì có tính ấm, vị cay, đắng nên được ứng dụng trong các bài thuốc trị hen suyễn, viêm phế quản, hen phế quản ...

1. Đặc điểm của dược liệu

➢ Ma hoàng còn có tên gọi khác là Ty Diêm, Xích Căn, Long Sa, Đậu Nị Thảo, Cẩu Tốt ... Ma hoàng được chia thành 3 loại: mộc tặc ma hoàng, thảo ma hoàng, trung ma hoàng. Loại dược liệu này được phân bố ở vùng ôn đới ấm như Trung Quốc, Bắc Triều Tiên, Liên Bang Nga

➢ Thảo ma hoàng thuộc loài cây thân thảo, cao khoảng 30 đến 70cm thân cây mọc thẳng đứng. Thân có các đốt dài từ 3-6cm, có nhiều rãnh dọc trên thân. Lá mọc đối xứng, đầu lá nhọn và cong phía trên có màu trắng còn ở dưới có màu hồng. Quả thịt có màu đỏ. Hoa đực và cái mọc khác cành

➢ Mộc tặc ma hoàng mọc thẳng đứng, cây có chiều cao khoảng 2 mét và có màu xanh xám hơi trắng. Trên thân có các đốt dài tầm 1-3cm. Lá cây có màu tím, nhỏ dài tầm 2mm. Quả có hình cầu, hoa đực và hoa cái mọc ở cành khác nhau

➢ Trung ma hoàng có chiều cao và đốt dài gần giống thảo ma hoàng nhưng cành của trung ma hoàng to hơn có đường kính chừng 2mm

Ma hoàng và công dụng trị bệnh

2. Thu hái và chế biến dược liệu\

❈ Thân cây ma hoàng được sử dụng để làm thuốc. Chỉ những cây có màu xanh nhạt, to, chắc khỏe, ít gốc. Ngoài ra có thể sử dụng cả rễ với tác dụng khác. Cây ra hoa quả hàng năm, tái sinh tự nhiên chủ yếu là từ hạt và mọc chồi từ gốc. Ở Việt Nam đã được nhập trồng nhưng do điều kiện khí hậu nóng ấm nhiều nên dược liệu không thích nghi được. Vì vậy, ma hoàng thường được nhập về từ Trung Quốc

❈ Ma hoàng được thu hái vào mùa thu khi thân còn hơi xanh, bỏ hết các mấu và quả. Khi thu hoạch vào mùa thu, hoạt chất trong cây đạt tới 100%. Mùa đông giảm xuống còn 50% và mùa xuân chỉ còn 30%

❈ Bào chế: phơi hoặc sấy khô. Chích mật bằng cách cho một ít nước vào mật ong, đun sôi và khuấy đều. Sau đó bỏ ma hoàng đã làm sạch, thái lát mỏng vào, sao đều nhỏ lửa đến khi dính tay là được

Hình ảnh cây ma hoàng - Thảo dược Thanh Bình

3. Công dụng của thảo dược ma hoàng

✹ Y học cổ truyền

➥ Ma hoàng có vị cay, đắng, tính ấm, đi vào 4 kinh phế, tâm, bàng quang, đại trường. Không độc, có khả năng ra mồ hôi, lợi tiểu, chữa lỵ, giúp long đờm, trị ho, cảm, đau đầu, hen suyễn, phế quản ...

✹ Y học hiện đại

➥ Tác dụng dược lý của dược liệu chủ yếu là ephedrin, công thức hóa học của ephedrin khá giống với adrenalin

⋄ Kích thích thần kinh giao cảm: Tác dụng làm giãn phế quản, kích thích cơ tim và làm co mạch máu ngoại vi. Do đó làm chon tim đập nhanh hơn, tăng huyết áp

⋄ Kích thích thần kinh trung ương: Ephedrin có công dụng làm cho tinh thần phấn chấn, sảng khoái, giảm cảm giác buồn ngủ

➥ Ngoài ra ma hoàng còn giúp kích thích bài tiết nước tiểu, ức chế virus cúm

➥ Rễ ma hoàng có công dụng ngược lại với thân và cành, cao lỏng chiết xuất từ rễ được thử nghiệm trên động vật thì có tác dụng hạ áp, cầm mồ hôi, giãn mạch ngoại vi

Ma hoàng trị hen suyễn, viêm phế quản cấp, cảm lạnh

4. Một số bài thuốc chữu bệnh từ dược liệu

Trị viêm đường hô hấp, cảm cúm

➛ Chuẩn bị: 12g (hạnh nhân, ma hoàng), cam thảo 4g, quế chi 8g. Sắc tất cả dùng uống mỗi ngày 1 thang

Trị ho suyễn, viêm phế quản cấp, viêm phổi cấp dẫn đến sốt cao

➛ Chuẩn bị: 12g (cát cánh, hoàng cầm), 8g (ma hoàng, bách bộ, cam thảo, hạnh nhân), 20g thạch cao. Sắc uống mỗi ngày 1 thang

Trị viêm thận, nhiễm trùng da

➛ Chuẩn bị: 12g (hạnh nhân, liên kiều, tang bạch bì), 8g (ma hoàng, sinh khương), 4g cam thảo, 20g xích tiểu đậu, đại táo 3 quả. Sắc tất cả dùng uống mỗi ngày 1 thang

Trị ra mồ hôi nhiều

➛ Chuẩn bị: 8g rễ ma hoàng, 16g mẫu lệ, 12g hoàng kỳ, 8g phù tiêu mạch. Tán nhuyễn tất cả thành bột uống 20g/ngày hoặc sắc uống mỗi ngày 1 thang

Trị suy nhược cơ thể, nhịp tim không đều

➛ Chuẩn bị: 6g ma hoàng, 12g (mạch môn, cam thảo, đảng sâm), 8g đại táo, 10g a giao, 4g gừng. Sắc tất cả dùng uống mỗi ngày 1 thang

Trị viêm phế quản mãn tính, hen suyễn và lao

➛ Chuẩn bị: 5g ma hoàng, 3g tế tân, 1g ngũ vị tử, 2g bán hạ. Sắc cùng 600ml nước, đến khi còn 200ml thì ngưng. Chia thành 3 ly uống trong ngày

Trị ho gà kèm đờm

➛ Chuẩn bị: 8g (ma hoàng, hạnh nhân, thạch cao, bách bộ, cam thảo), 4g xuyên bối mẫu. Sắc uống mỗi ngày 1 thang

Trị mụn nhọt lâu ngày

➛ Chuẩn bị: 2g ma hoàng, 12g lộc giác giao, 8g bột bạch giới tử, 4g (cam thảo, nhục quế), 40g thục địa, 2g bào khương. Sắc tất cả dùng uống mỗi ngày 1 thang

Trị đau cơ, đau khớp

➛ Chuẩn bị: 4g (bạch truật, ma hoàng, đương quy), 3g ( quế chi, thược dược), 2g cam thảo, 8g ý dĩ nhân. Sắc uống mỗi ngày 1 thang