Hành động của Bộ tài chính Mỹ tác động như thế nào tới giá dầu, vàng, USD

Mình có một vấn đề thắc mắc xin được giải đáp như sau: Ngày 08/09/2008. Trên báo điện tử Vneconomy, một tác giả đã giải thích lý do giá dầu, vàng tăng trong khi USD giảm ngày 08/09/2008 một phần là do Bộ tài chính (BTC) Mỹ quyết định rót 200 tỷ USD để cứu hai tập đoàn cho vay địa ốc Fannie Mae và Freddie Mac. "Quyết định can thiệp vào hai tập đoàn đầu tư cho vay địa ốc khổng lồ Fannie Mae và Freddie Mac của Chính phủ Mỹ đã đẩy USD rớt giá mạnh. Kết quả, giá vàng và giá dầu cùng tăng vọt. Giá vàng trong nước phiên đầu tuần (8/9) cũng "hứng khởi" tăng theo. Vào lúc 9h15 sáng nay, giá vàng giao ngay trên thị trường châu Á tăng 11,1 USD/oz (1,38%) so với giá chốt phiên cuối tuần trước tại thị trường New York, đạt mức 815 USD/oz. Giá vàng kỳ hạn tháng 12 giao dịch điện tử tại Sở Giao dịch Hàng hóa New York (NYMEX) tăng 15,8 USD/oz, đạt mức 818,6 USD/oz. Cùng thời điểm, giá vàng tại thị trường trong nước như sau: Vàng SJC theo thông tin niêm yết trên website của công ty đứng ở mức 1.710.000 đồng/chỉ (mua vào) và 1.715.000 đồng/chỉ (bán ra), tăng 8.000 đồng/chỉ và 7.000 đồng/chỉ so với dịp cuối tuần; giá vàng Bảo Tín Minh Châu tương ứng là 1.703.000 đồng/chỉ và 1.718.000 đồng/chỉ, tăng 8.000 đồng/chỉ. Tỷ giá USD do Vietcombank công bố hôm nay là 16.560 VND/USD (mua vào) và 16.650 VND/USD (bán ra), tăng 30 VND/USD và 40 VND/USD so với thứ 6 tuần trước. Trên thị trường tự do, giá USD niêm yết tại một số điểm giao dịch là 16.590 VND/USD và 16.630 VND/USD. Với mức tỷ giá này, giá vàng thế giới giao ngay hiện tương ứng với mức 1.655.000 đồng/chỉ. Như vậy, giá vàng thế giới quy đổi, chưa tính thuế và các chi phí khác, đang thấp hơn giá vàng trong nước từ 570.000 - 600.000 đồng/chỉ. Khối lượng giao dịch tại Sàn Giao dịch Vàng Sài Gòn sáng nay ở mức thấp. Toàn phiên sáng chỉ có 92.900 lượng vàng được khớp lệnh thành công, với giá khớp lệnh ở thời điểm cuối phiên là 16,96 triệu đồng/lượng. Giá dầu thô trong phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á cũng tăng mạnh. Vào lúc 11h30 tại thị trường Singapore, giá dầu thô ngọt nhẹ giao tháng 10 đứng ở mức 108,77 USD/thùng. Các hợp đồng cùng loại được giao dịch điện tử trên sàn NYMEX có giá 108,95 USD/thùng, tăng 2,72 USD/thùng (2,6%) so với giá chốt phiên cuối tuần trước. Cùng thời điểm, giá dầu thô Brent giao tháng 10 tại London cũng tăng 2,57 USD/thùng (2,5%), giao dịch ở mức 106,66 USD/thùng. Có hai nhân tố đẩy giá dầu tăng trở lại phiên hôm nay. Thứ nhất, là cơn bão nhiệt đới Ike trên Đại Tây Dương sẽ tiến vào Vịnh Mexico, khu vực sản xuất dầu lớn của Mỹ, trong vòng 2 ngày tới. Thứ hai, cũng như giá vàng, giá dầu nhận được sự nâng đỡ từ sự trượt giá của USD so với Euro. Việc Bộ Tài chính Mỹ chính thức tiếp quản hai tập đoàn đầu tư cho vay địa ốc lớn nhất nước này là Fannie Mae và Freddie Mac đã khiến USD quay đầu mất giá. Cuối buổi sáng nay trên thị trường Tokyo, 1 Euro đổi được 1,4404 USD, so với mức 1 Euro bằng 1,4267 USD cuối tuần trước tại New York. Tuần này, thị trường sẽ đón nhận không nhiều dữ liệu kinh tế của Mỹ, tuy nhiên, đây lại là những dữ liệu có ảnh hưởng đáng kể tới tỷ giá USD. Đó là doanh số bán lẻ trừ doanh số ôtô của Mỹ trong tháng 8, công bố ngày 12/9, và doanh số nhà chờ cũ chờ bán, công bố ngày 9/9. Tác động tới giá dầu còn có thông tin từ cuộc họp của Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC) diễn ra tại Vienna, Áo vào ngày 9/9." - VnEconomy (08/09/2008) Ngày 09/09/2008. Trên báo điện tử Vnexpress, khi giải thích ngày 09/09/2008 giá vàng và dầu giảm mạnh trong khi giá USD tăng cũng đưa ra lý do BTC Mỹ cứu hai tập đoàn trên. "Sau hai ngày phục hồi nhẹ, giá vàng miếng trong nước sáng nay đồng loạt giảm trên dưới 150.000 đồng mỗi lượng xuống sát mốc 17 triệu đồng. Giao dịch tại các tiệm kim hoàn vẫn ở mức thấp. Vàng miếng của Công ty SJC Hà Nội sáng nay có giá 16,96-17,10 triệu đồng mỗi lượng (mua vào - bán ra), giảm 140.000 đồng so với hôm qua. Cùng nhãn hiệu này tại TP HCM rẻ hơn nhiều, 16,95-17 triệu đồng, giảm 150.000 đồng. Vàng miếng Phượng Hoàng PNJ - DongA Bank cũng bán với giá 17 triệu đồng một lượng. Các chủ tiệm kim hoàn duy trì biên độ giữa giá bán ra vào mua vào ở mức hẹp, 50.000-60.000 đồng một lượng, song nhà đầu tư không chịu "cắn câu". Cán bộ kinh doanh của Công ty SJC Hà Nội cho biết mãi lực vẫn chưa được cải thiện là bao, dù giá rẻ hơn.. Đại diện của Phòng kinh doanh vàng Công ty cổ phần vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) cho hay thị trường kim loại quý đang đi ngang, cung cầu đứng yên, vì thế biên độ giá mua giá bán vẫn tiếp tục được thu hẹp. Kém mặn mà với vàng vật chất, các nhà đầu tư kéo đến sàn tuy nhiên cơ hội thắng không nhiều. Một số sàn tăng thời gian giao dịch để phục vụ nhà đầu tư, song quy định mua bán vào ngày nghỉ khắt khe hơn bình thường khiến không ít người thất vọng. Trên sàn ACB TP HCM đầu giờ sáng nay, giá liên tục biến động, mở cửa 16,8 triệu đồng một lượng, rồi liên tục giảm suốt một tiếng đồng hồ sau đó, có lúc chạm 16,793 triệu đồng. Tuy nhiên, sau đó giá lại đi lên, gần bằng với mức giá mở cửa ở thời điểm 9h. Xu hướng chính của nhà đầu tư trên sàn trong phiên giao dịch buổi sáng là đánh xuống. Lực bán vì vậy mạnh hơn nhiều so với lực mua. Trên thế giới đêm qua, thị trường kim loại quý đã rơi xuống dưới ngưỡng 800 USD mỗi ounce do đồng đôla Mỹ tăng lên mức cao nhất trong vòng một năm qua, sau động thái cứu trợ ngành tài chính của Nhà Trắng. Vào lúc 9h45 sáng nay theo giờ Hà Nội, giá vàng giao ngay chỉ còn 798,90 USD mỗi ounce, giảm 2,6 USD. Nếu về cảng Việt Nam vào lúc này, giá quy đổi chỉ chưa đầy 16 triệu đồng một lượng (đã bao gồm thuế và phí), cao hơn 1 triệu đồng so với giá bán trong nước. Hôm qua, Bộ Tài chính Mỹ quyết định bơm 200 tỷ USD cứu hai đại gia cho vay thế chấp đang lún sâu vào cơn khủng hoảng. Sau động thái này, đồng euro sụt giá mạnh, chỉ còn đổi được 1,4053 USD, thấp nhất từ tháng 9/2007. Thị trường chứng khoán Mỹ cũng thơm lây nhờ thông tin mới. Các chuyên gia dự báo thị trường vàng sẽ còn kém hấp dẫn, ít nhất là trong một hai phiên tới, do hiệu ứng từ thị trường tài chính Mỹ. Đồng đôla mạnh lên giúp mua vàng bằng loại tiền này rẻ hơn. Trong khi đó, giá dầu tiếp tục giảm, có lúc đã chạm 104,7 USD mỗi thùng, thấp nhất trong vòng 5 tháng qua. Thị trường kim loại quý vì thế càng trở nên kém hấp dẫn với nhà đầu tư, khi áp lực lạm phát giảm bớt." - VnExpress (09/09/2008) Vậy hành động của BTC Mỹ rốt cuộc là có tác động như thế nào đối với giá vàng, dầu cũng như USD trên thế giới? Mong các bạn giải đáp dùm. Xin cảm ơn mọi người.
Trả lời 15 năm trước
Bạn có một câu hỏi hay. Thực tình, trả lời nó cần một cuốn sách. Nhưng sau đây, tôi xin gửi bạn một số kiến giải có tính gợi ý cho việc tìm hiểu tiếp. Trước tiên, Bộ Tài chính Hoa Kỳ là nơi thực hiện các mục tiêu chính sách công, phần lớn là việc "transfer" lợi ích tiền bạc XH từ nơi dư thừa (tương đối) sang nơi thiếu thốn (người có thu nhập thấp) để tạo sự công bằng. Đây là mục tiêu hàng đầu của các chính phủ hiện đại. Fannie Mae và Freddie Mac trong vài thập kỷ đã đảm nhiệm vai trò vốn hóa các tài sản có liquidity thấp là các công trình xây dựng dân dụng, chuyển hóa một bộ phận đông người Mỹ từ chỗ thuê tài sản sang có thể thuê mua tài sản trong dài hạn bằng financial leasing, vì thế, nên nó được chính sách tài chính công hoan nghênh. Tuy vậy, vận hành của Fannie và Freddie là vận hành thị trường. Chúng chịu các áp lực giống như các doanh nghiệp bình thường, và việc vững mạnh hay phá sản là các quyết định rất thị trường. Việc Fannie và Freddie không "hedge" được các rủi ro và theo đuổi các sản phẩm tài chính có độ bất ổn định cao (phần nào vì thực hiện mục tiêu công) tạo ra sự mất cân bằng về tính thanh khoản, nguồn thu và lợi ích tài chính của họ. Chính phủ Hoa Kỳ cứu là để đảm bảo không có domino trong ngắn hạn (nhớ là trong ngắn hạn thôi nhé). Vì thế, ngay lập tức, thị trường phản ứng tích cực như bạn thấy. Nhưng, thị trường qua các hệ thống phân tích cũng hiểu điều gì xảy ra. Các dữ liệu kinh tế ngày nay quan hệ qua các hệ thống động học phức tạp, liên quan chi tiêu, đầu tư/tiết kiệm, cân bằng thanh toán, khả năng thu thuế và mức độ tiền tệ hóa nền kinh tế. Họ hiểu rằng, phần cứu đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng phải tiền tệ hóa một bộ phận lớn tài sản kém thanh khoản là bất động sản, trực tiếp tạo áp lực gia tăng lên đồng USD phải trượt giá, do nguyên lý cân bằng dài hạn (long-run equilibrium) được hạn chế bởi cái gọi là GBC (động học về quan hệ Ràng buộc Ngân sách Chính phủ), và những quy định trích ngang như SGP (Social Growth Pact). Thâm hụt lớn yêu cầu bán thêm trái phiếu, ăn thẳng vào nguồn thu thuế tương lai, khiến cho phương trình GBC trở nên mất ổn định (mà các nhà KH gọi là mất cân bằng Lyapunov) trong dài hạn. Điều này sẽ dẫn tới mức lãi suất danh định của XH Hoa Kỳ sẽ tăng lên, và tiếp tục làm xấu đi cán cân tài chính chính phủ trong tương lai... Những kiến giải này sẽ tiếp tục nở rộng ra rất nhiều nữa, nếu bạn muốn tìm hiểu các hệ thống DGE nhằm kết nối kinh tế học vi mô và chính sách kinh tế vĩ mô... Mà một bài trả lời không làm sao đáp ứng được câu hỏi lớn của bạn. Khi này vàng là nơi ẩn náu, vì vàng là tiền. Dầu với tư cách một phương tiện hàng hóa đầu cơ có tính thanh khoản cao hiện tại cũng được sử dụng như công cụ để các lực lượng tương tác vi mô (ở cơ cấu giao dịch thị trường) phân tán bớt tài sản, dẫn tới các hiệu ứng ngắn hạn bạn vừa nhìn thấy. Các quá trình "nghĩ lại" của thi trường diễn ra liên tục từng ngày, dựa trên các thông tin chảy đến và căn cứ trên tính hợp lý cực đại của những con người tham gia giao dịch. Nói chung, việc đọc hiểu các thông tin tài chính là công việc không mấy đơn giản, vì ngoài tác động kiểu giữ tất cả đứng yên và xem xét một chuyển động đơn nhất (ceteris paribus) nhằm cô lập các biến động để nhìn rõ tác động trực tiếp, thì ngày nay các yếu tố đồng thời tác động lên cùng một biến kinh tế, thậm chí chính giá trị của nó trong quá khứ cũng gây tác động (ví dụ tiêu dùng quá nhiều trong quá khứ, hay thâm hụt kiểu rót tiền cứu...) Cũng phải kể đến một tác nhân quan trọng là: Tương lai. Tương lai khiến cho người ta điều chỉnh cư xử ở thời điểm hiện tại. (Sắp mất việc thì giảm chi tiêu hiện tại...) Chính vì thế, tương lai với các kỳ vọng liên tục thay đổi khiến cho khoa học kinh tế trở nên vô cùng phức tạp so với các ngành khoa học tự nhiên, ở đó các qui luật phức tạp mấy hầu như cũng được xác định tại một thời điểm, và không bị chi phối nhiều bởi việc một phần đông dân cư nghĩ gì-yêu thích gì... Tôi chỉ có thể tạm trả lời bạn như vậy mà thôi.