Anh (chị) hãy phân tích những điều kiện và tiền đề ra đời của chủ nghĩa Mác- Lênin

Trần Đình Đoàn
Trần Đình Đoàn
Trả lời 10 năm trước

Phân tích những điều kiện và tiền đề ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học (hay chủ nghĩa Mác- Lênin) ?

Chủ nghĩa Mác nói chung và chủ nghĩa xã hội khoa học nói riêng ra đời trên những tiền đề và điều kiện sau:

- Những tiền đề kinh tế - xã hội quyết định cho sự ra đời của chủ nghĩa xã hội khoa học là sự phát triển của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và sự trưởng thành của giai cấp công nhân.

+ Vào những năm 40 của thế kỷ XIX, nền đại công nghiệp ở nhiều nước tư bản chủ nghĩa đã phát triển mạnh, chủ nghĩa tư bản đã bộc lộ rõ bản chất và những mâu thuẫn vốn có của nó. Đó là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất đã được xã hội hoá cao với chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn đó ngày càng trở nên không điều hoà và được biểu hiện ra ngoài xã hội là mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân và giai cấp tư sản ngày càng gay gắt.

+ Trong thời kỳ này, giai cấp vô sản đã trưởng thành và bước lên vũ đài với tư cách là một lực lượng chính trị độc lập trong cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản. Tiêu biểu là những cuộc khởi nghĩa của công nhân Liông ở Pháp năm 1831-1834, công nhân dệt Xilêdi ở Đức năm 1844 và đặc biệt là phong trào Hiến chương ở Anh (1838-1848) là phong trào cách mạng to lớn đầu tiên, thật sự có tính chất quần chúng và có hình thức chính trị. Những phong trào đó đã cung cấp những bài học cho sự khái quát lý luận, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu bức thiết phải xây dựng một hệ thống lý luận khoa học, cách mạng để soi đường cho sự phát triển của phong trào.

- Tiền đề tư tưởng - lý luận: Ba trào lưu tư tưởng xuất hiện vào thế kỷ XIX như triết học cổ điển Đức, kinh tế chính trị học Anh và chủ nghĩa xã hội không tưởng - phê phán Pháp là những tiền đề lý luận cho sự ra đời của chủ nghĩa Mác. Mác và Ăngghen đã tiếp thu một cách có phê phán các lý luận này, khắc phục những hạn chế của chúng và chứng minh bằng khoa học các tiên đoán thiên tài của các vị tiền bối.

- Tiền đề khoa học: những phát kiến về khoa học tự nhiên, đặc biệt là học thuyết về tế bào, định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lượng, thuyết tiến hoá của Đácuyn đã cung cấp những cơ sở khoa học để khẳng định thêm những nguyên lý của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử.

- Ngoài những tiền đề khách quan, chủ nghĩa xã hội khoa học ra đời còn do công lao cống hiến của Mác và Ăngghen. Với quan niệm duy vật về lịch sử và học thuyết giá trị thặng dư của Mác, chủ nghĩa xã hội đã từ không tưởng trở thành khoa học. Những tư tưởng cơ bản của chủ nghĩa xã hội khoa học đã được Mác và Ăngghen trình bày trong "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản" - văn kiện có tính chất cương lĩnh đầu tiên của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.