Bạn có biết nước mắm đến từ đâu?

Nước mắm không phải là thứ nước chấm của riêng gì Việt Nam, nước ta cũng không phải là quê nhà của chúng, nhưng chắc chắn nhắc đến nước mắm người ta sẽ nghĩ đến Việt Nam, tại sao lại như thế?

Theo các nhà sử học châu Âu thì nước mắm đã ra đời từ thời Carthage ở một nước cộng hòa cổ ở tận Bắc Phi, nay là Tunisia! Người dân ở đây đã phát minh ra  cách ướp cá biển với muối cùng với cái nóng ở Địa Trung Hải để tạo ra một nước mắm.

Năm 146 TCN, La Mã thôn tính Carthage và công thức làm mắm cũng rơi vaò tay người La Mã. Công thức này sau đó theo chân người La Mã du nhập vào Cartagena, Baelo Claudia (nay là Tây Ban Nha) và Bretagne (Pháp) và được gọi là garum. Điều này được minh chứng bằng nhiều di vật khảo cổ.

Công thức này lại theo con đường tơ lụa trên biển để lại được sinh ra một lần nữa ở Trung Quốc với cái tên yulu, đến Nhật thành ishiru, nó là nam pla ở Thái, và nước mắm ở Việt Nam,… Thứ nước này thống trị ở Trung Quốc và Nhật bản cho đến khi phải nhường ngôi lại cho nước tương.

Nước mắm xuất hiện chính thức trong một văn kiện lịch sử là trong cuốn “Đại Việt sử ký toàn thư”, bản khắc năm Chính Hòa 18 (1697), trong đó có nói về năm 997, vua Tống Chân Tông đời nhà Tống đã bãi bỏ việc cống nạp nước mắm.

Vậy tại sao, chúng ta không sáng tạo ra nước mắm, không phải nơi duy nhất dùng nước mắm ( Hàn Quốc, Thái Lan, Philippines,… vẫn sử dụng nước mắm) nhưng đây lại là một thức ăn đặc trưng của văn hóa ẩm thức Việt Nam?

Đầu tiên là vị trí của chúng trong nền ẩm thức nước ta. Trong ẩm thức Việt thì nước mắm vừa là gia vị,cũng có thể là món chính, nguyên liệu; còn ở Hàn Quốc nó chỉ được dùng để bảo quản thức phầm, hay dùng cho một số món ăn như ở Thái.Có thể thấy nước mắm có vị trí vô cũng quan trọng trong nền ẩm thức nước ta.

Có ai ăn món luộc mà không dùng nước mắm? Có ai nấu ăn mà không thêm nước mắm? Không những thế có lẽ chúng ta còn có thể viết một quyển sách dày về cách dùng nước mắm trong nấu ăn. Nước mắm còn là một thứ đồ bổ dưỡng, khi có độ đạm cao, tốt cho sức khỏe. Thợ lặn ai mà không làm một ngụm để chống lạnh,…

Có chuyên gia ẩm thức đã nhận xét rằng bất cứ món ăn nào của Pháp hay Trung Quốc mà có nước mắm thì nó sẽ trở thành món Việt. Quả đúng như vậy, nước mắm thì ở đâu cũng có thể có nhưng cách chế biến với nước mắm tài tình như ở Việt Nam thì không đâu có được, chúng đã trở thành linh hồn của ẩm thức Việt. Một điều nữa, nước mắm còn là biểu trưng của sự sẻ chia, chúng luôn được đặt giữa mâm cơm, tuy không phải là món chính nhưng luôn là điểm đến của mọi người tham gia vào bữa ăn. Với bát nước mắm, mọi người đều bình đẳng!

Nguồn: Internet