Triết học nhân sinh của tôi

Ai cũng biết quan hệ là quan trọng nhưng nâng tầm nó lên thành môn học thì chưa thấy ai làm. Nhà văn nổi tiếng đồng thời là cựu Bộ trưởng Văn hóa Trung Quốc Vương Mông đã làm điều đó trong cuốn sách mới nhất vừa được công ty Nhã Nam xuất bản ở Việt Nam "Triết học nhân sinh của tôi". Vương Mông làm người đọc tò mò khi cầm cuốn sách của ông, và sẽ càng hấp dẫn hơn khi lướt qua phần mục lục thấy có phần 21 nguyên tắc trong quan hệ với người. Là một nhà văn nổi tiếng, tác giả tiểu thuyết "Hồ điệp", đương nhiên, Vương Mông ít nhiều phải là một nhà tư tưởng. Từng lên tới chức bộ trưởng ở quốc gia hơn tỉ dân có hệ thông chính trị phức tạp như Trung Quốc, Vương Mông phải là một người thấu biết cách điều tiết quan hệ với con người, nếu không muốn nói rằng để lên được tới vị trí đó, ông phải là một "bậc thầy" quan hệ. Vương Mông đủ trải nghiệm nhân sinh để nói về quan hệ và đủ nổi tiếng để người khác phải lắng nghe ông. Quên đi" chỉ là một khía cạnh trong "học thuyết" quan hệ mà Vương Mông đề cập trong cuốn này. Toàn bộ học thuyết thể hiện một tinh thần phóng khoáng, vô cầu, không toan tính của Lão Tử. Vương Mông kết luận: "Quan hệ là sản phẩm phụ, là một thứ phái sinh, tách ra từ cái chính, là thứ tự nhiên như vốn có. Đối với quan hệ, thà vướng mắc do hồ đồ, do sơ xuất chứ chớ nên vướng mắc vì thông minh, tinh quái, vướng mắc vì tính toán chi ly". Tinh thần ngược hẳn với những quan niệm thông thường về hai từ "quan hệ" vẫn phổ biến ở cả Trung Quốc lẫn Việt Nam hiện nay. Đó là một điểm thú vị trong cuốn này của Vương Mông. Nhưng đó không phải điểm thú vị duy nhất bởi trong cuốn sách, Vương Mông không chỉ viết về quan hệ mà đề cập đến nhiều khía cạnh khác của nhân sinh. Những quan niệm mang màu sắc Châu Á của Vương Mông chắc chắn sẽ không được nhiều người đồng tình, thậm chí là không hiểu nổi với một tư duy phương Tây. Tuy vậy, suy nghĩ thật kỹ những điều Vương Mông đã viết, người đọc mới thấy "trí tuệ sâu thêm một tầng, là đại nhã mà như tục, Tây hết mức mà như quê mùa, đại bất phàm mà như người tầm thường, từ đó trá